Cattery Calvencade Cats / Red point

Bijschrift 2012: Nog steeds ben ik gek op rood. Crusader van Henk Keers was mijn voorbeeld hoe een rode kat er uit kon zien. Slecht 3 maal heb ik hem mogen benaderen in kwaliteit en uitstraling. Mijn eigen Crusader en GentlemenInRed en Eros to Yzings lijken nog steeds op hun verre voorvader.

Vele zijn zich er niet van bewust dat er eigenlijk maar twee kleuren bestaan in de genetica. Ik laat voor de duidelijkheid wit even buiten beschouwing. Het meest bekend is de zwarte kleur en de daarvan afgeleide kleuren zoals blue, chocolate, Iilac en sinds kort ook cinnamon en fawn. De ander kleur is het rood. Ook rood kent zijn verdunde kleurslagen namelijk cr�me en aprikot. Daar de kleur rood mij in het algemeen aanspreekt en ik dat graag uitdraag, lijkt het me nuttig nog eens nader op de vererving van deze mooie kleur in te gaan.

Een kat bezit 19 paar chromosomen. Als we een vergelijk maken tussen de poes en de kater valt ons onmiddellijk op dat de poes 9 paar grote en 10 paar middel grote chromosomen heeft. Daarentegen heeft de kater 9 paar grote en 9 paar middel grote chromosomen, daarnaast beschikt hij over een apart koppeltje chromosomen welke bestaat uit een middelgrote en een kleine chromosoom. We mogen hieruit concluderen dat het aparte koppeltje chromosomen van de kater verantwoordelijk is voor de geslachtsbepaling,. Het geslacht bepalende paar chromosomen bij de poes noemen we XX, terwijl dat bij de kater XY wordt genoemd. Het Y- chromosoom ontwikkelt de mannelijke kenmerken binnen de eicel. Zoals alle chromosomen dragen ook de geslacht bepalende chromosomen, genen.

Omdat we hier spreken van geslachts bepalende chromosomen impliceert dat direct dat het erfelijk karakter van de door deze chromosomen gedragen genen ook geslacht gekoppeld (sex-linked) is. Bij rood is dat de mutant die het oranje-rode pigment “phaeomelanine” ontwikkeld. Het genetisch symbool hiervoor is “O”. Het gen “O” bevindt zich op het X-chromosoom welke de kleur bepaald. Het Y-chromosoom is veel kleiner dan het X-chromosoom en draagt daarom geen neven gen. We spreken daarom van twee genotypen. Namelijk het mannelijke dier wat slechts ��n X-chromosoom heeft en kan derhalve rood (0) of niet rood zijn, wat we aanduiden met het symbool (o). Het vrouwelijk dier daarentegen heeft twee X-chromosomen. We hebben hier meer interessante mogelijkheden namelijk “00” (rood-rood) het symbool voor een fenotypisch rode poes. “Oo” (rood - niet rood), geeft een fenotypisch Tortie poes. Of “oo” (niet rood - niet rood) wat we kunnen waarnemen als een zwarte poes. De rode poes “00” noemen we dan homozygoot (fokzuiver rood) en de Tortie poes “Oo” noemen we heterozygoot. De Tortie is in zover uniek dat haar vacht onder invloed staat van zowel het “O” gen als het “o” gen (genethische verrijking,). Dit verklaart het vlekken patroon. Uit het bovenstaande kunnen we afleiden dat de poes de kleur bepaalt!

Ik heb het al even genoemd het “phaeomelanine”. Hoe werkt dit oranjerode pigment? Een bio-chemisch proces laat zwart en alle daarvan afgeleide kleuren uit de haarstructuur verdwijnen. Dat levert een lichtere pigmentkorrel op wat we waarnemen als rood. M.a.w. eumelanine (zwart, bruin, blauw, Iilac) wordt phaeomelanine (oranje-rood). Een ander verschijnsel bij de rode vacht kleur is dat agoeti (A) en niet (non) agoeti (a) katten, fenotypisch identiek zijn. Ook wel epistatie genoemd. Bij rode katten wordt al het pigment veranderd in rood. Het non agoeti gen (a) kan alleen optreden bij zwart pigment. Dat verklaart waarom rode haren altijd agoeti patronen hebben.

Een niet uit te vlakken, meer moeilijk te manipuleren groep genen zijn de modificatoren beter bekend als polygenen. Zij zijn verantwoordelijk voor de diep rode tint. Door zorgvuldig selecteren van katers en poezen kan de kleur ge�ntensiveerd worden. Maar ook chocolate based Red points geven een wanneer intensere point kleur dan een seal based Red point.

Veel gestelde vragen betreffende het fokken met rood.

Eigenlijk niet. Er zijn trucjes om effen rood te benaderen maar dat is slechts een illusie. Er is altijd wel ergens een streepje te vinden, Selectie helpt slechts ten dele. Het non agoeti effect treedt alleen op bij zwart pigment.

Is het mogelijk red points te fokken met points waarvan de kleur intentie vergelijkbaar is niet bijvoorbeeld een Sealpoint?

Zoals uitgelegd, is een non agoeti rode kat fenotypisch identiek aan een rode agoeti kat. Dit gegeven rechtvaardigt dat we rode katten mogen vergelijken met zwarte agoeti katten. Let dan eens bijvoorbeeld op de poten van een Seal tabby point! Daar vinden ook niet de volledige kleuring van bijvoorbeeld een Seal point. Selectie helpt ten dele.

Rood is zoals genoemd epistaties, rode katten maskeren derhalve zwart of chocolate.

Vaak wel. Bij het ouder worden zien we vaak op het tandvlees of neusleertje sproeten verschijnen. Rode katten die zwart maskeren tonen dat meer dan rode katten die chocolate maskeren.

Vaak zijn rode katten wat actiever, slimmer en aanhankelijker, de ervaring leert mij soms ook wel onhandiger dan de andere kleurslagen. Het is natuurlijk ook wat je als fokker doet aan socialisatie van je kittens.

Fig. 1 Hier ziet u in een diagram weergegeven de kruising van een zwarte kater met een rode poes. Het nageslacht zou kunnen bestaan uit rode katers en tortie poezen.

Fig. 2 Is het resultaat van een kruising tussen een rode kater en een zwarte poes. Namelijk zwarte katers en tortie poezen.

Fig. 3 Interessanter zijn de kruisingen met Torties. Een kruising met een zwarte kater levert het volgende resultaat op. Zwarte en rode katers, zwarte en tortie poezen.

Fig. 4 Tot slot een kruising tussen een Tortie en een rode kater hieruit kan men zwarte en rode katers alsmede rode en tortie poezen verwachten. Ik zou nog door kunnen gaan met combinaties waar bijvoorbeeld verdunningsfactoren een rol spelen maar daar kom ik misschien later nog wel eens op terug.

Uit de diagramen kan men opmaken dat een tortie kater genetisch onmogelijk is. Dat de natuur daar anders over “denkt” ? In mijn verhaal over waar het rood vandaan komt heb ik er al eens iets over verteld. Ook in Nederland is het geen onbekend verschijnsel. Mevrouw R. Koeroo uit Doetinchem fokte in 1982 met haar Europees korthaar blauw-creme-wit kater “Benjamins Jos Brink” RvT 25.828 een nest.

Ons E-mail adres: Calvencade Cats

Created by Klaas van der Heide �1999

Last update:1-1-2012
Contact the Webmaster

VERERVING van ROOD

door Cattery Siau Tsj'oe

Henk en Adrie Keers

Wereld Kampioen 1996 Siau Tsj'oe Red Crusader geboren 1994

Veel gestelde vragen betreffende het fokken met rood.