Toen ik in januari 2000 gevraagd werd om een artikel te schrijven voor de Kattewereld (NKFV) over tabby point siamezen heb ik wel even moeten denken. Wil ik dat en zo ja, kan ik dat ook. En wat denkt de rest als men dit leest ? Ik wil in dit artikel uit te leggen hoelang er al tabby in siamees gefokt wordt en hoe het tabby gen zich gedraagt in de vererving bij siamezen. Allereerst onze cattery staat niet bekend als een groot tabby fokker. Dat wij, mijn vrouw en ik ook een tabby point poes hebben is eigelijk meer toeval dan gewild, echter wij zouden de tabby point siamezen niet meer willen missen.
De geschiedenis van de siamees als fokdier gaat terug tot het einde van de vorige eeuw. De
artikelen die ik er op na geslagen heb melden dat in 1885 in Engeland de eerste siamezen ten
toon gesteld werden. Deze waren door een zekere Mr. Owen Gould vanuit Thailand, dat toen Siam
heette, naar Engeland verstuurd. De erkenning van het siamese ras duurde tot begin 1900. In 1902
werd door de Britse Siamese Cats Club de eerste " standard of point' beschreven.
Bonzo een van de eerste siamezen.
Hierin stond dat de siamees een lange kat moest zijn die op lange slanke poten diende te staan. Zijn kop moest lang en spits zijn met blauwe ogen. Als men foto's van de katten van toen bekijkt dan lijken deze alleen nog in patroon op de huidige siamees. De foto toont meer het type van de huidige Thai katten.
Het heeft tot de zestiger jaren geduurd voordat men kwam tot erkenning van de tabby point siamees. Het woord tabby verdient een nadere uitleg. Het verhaal gaat de ronde dat tabby afkomstig is van een wijk in Bagdad, "Attƒbiy". In deze wijk werd zijde gemaakt met een streep patroon. Zodoende werden katten met een streep patroon tabby's genoemd. Het woord tabby is echter niet internationaal. In de CFA worden de tabby siamezen lynx point genoemd. Dat er pas in de zestiger jaren een erkenning kwam voor de tabby point betekent echter niet dat er voor die tijd nog geen tabby point gefokt werden. Al in 1902 werd er melding gemaakt van Siamese tabby. In 1924 werd er door een geneticus uit Zweden fokresultaten gepubliceerd aangaande onze tabby point siamees. In de oorlogsjaren werd in Schotland nog gefokt met siamese tabby's . De fokkers hebben echter pas in de zestiger jaren met het tabby patroon doorgezet tot erkenning van deze vari‰teit. Toen door veel fokkers gezien als een vreemde eend onder de siamezen. Het zouden geen echte siamezen zijn. Het werd de eerste tabby point fokkers niet gemakkelijk gemaakt. Zo waren zij met hun tabby point poes niet altijd welkom bij siamese kater eigenaren. Zelfs nu zijn er nog fokkers die een siamees die in zijn stamboom tabby voorouders heeft niet als siamees zien. De amerikaanse CFA is hier een goed voorbeeld van. Zij registreert siamezen, geboren uit een combinatie van tabby x niet-tabby of tabby x tabby als Colourpoint Shorthair. Als men echter naar de genetische factoren kijkt van deze katten dan zijn het echte siamezen. Zij kunnen nooit tabby patronen vererven. Daarvoor moeten zij eerst weer een partner hebben die zelf een tabby is. Wil men echter deze theorie begrijpen dan zullen we ons eerst in de genetica van de tabby moeten verdiepen.
Als men naar de genetica van de tabby point siamees kijkt dan kan dit het beste begrepen worden als we het tabby patroon in de Oosterse korthaarkat zien. Bij dit ras uit zich namelijk het gen voor het tabby patroon in de tekening op het lichaam. Tabby is dan het resultaat van de werking van twee genen. Allereerst het agouti gen met het symbool A en ten tweede het gen van het tabby patroon.
Hiervoor kennen we de symbolen:
Deze letters dient men als volgt te begrijpen. Een hoofdletter wil zeggen dat het gen een dominant gen is. Een kleine letter is dus te lezen als recessief verervende eigenschap. Een index bij de letter geeft extra informatie over de verschijning van het gen. Helaas kent men geen onderscheid in het symbool voor spotted of mackeral. Ik zal zelf het symbool Ts voor de spotted tabby gebruiken en Tm voor de mackeral tabby gebruiken. Dit zijn dus geen officiele symbolen maar maken de uitleg beter begrijpbaar.
Als we naar het bovenstaande lijstje kijken dan is deze lijst bewust in deze volgorde geplaatst. De volgorde is zo gekozen dat de meest dominante boven aan staat en de recessieve onderaan. Het zal een oplettend lezer niet ontgaan zijn dat er geen verschil tussen de eerste drie letters gemaakt is. Toch heeft de ervaring ons geleerd dat er uit een combinatie met een Ticked tabby (Ta) en een andere tabby, dat de ticked tabby dominant is. Uit een combinatie van een Spotted tabby (Ts) met een Mackeral tabby (Tm) zullen de meeste kittens spotted zijn. De blotched tabby (tb) is recessief aan alle andere tabby patronen. Om een blotched te fokken moet er een combinatie worden gemaakt van twee dragers van het blotched gen.
Een mackeral tabby in blauw Gr.Ch. El-Dia Danube
Van elk van deze varieteit kunt u op de foto's zien hoe het patroon er uit moet zien bij de oosterse korthaar. Een meer gedetailleerd verhaal over de oosterse tabby kunt u vinden in het SOK blad van de siamezen club van Neocat nummer 2 en 3 van 1993.
Een ticked tabby cinnamon kleurig Gr.Ch. Sujonzx Icebraker
Tot zover de uitleg van de vererving bij de oosters korthaar katten. Deze inleiding hebben we nodig gehad om het tabby patroon bij de siamees te kunnen zien.
Zelf hebben wij een poes, Gr.Int.Ch. Atahualpa Emily, waarbij heel duidelijk te zien is dat zij het tabby patroon heeft gekregen van een Ticked tabby (Ta). De haren op de rug en flanken tonen duidelijk een ticked patroon. Als de stamboom van haar bekeken wordt zie je dat zij afstamt van de oosters blue ticked tabby (Ta) Miosota van Mariendaal, en aan de vaderskant en van Bertje van de Duveltjes een oosters blue tabby spotted (Ts), zie stamboom aan de moederskant. Op de vacht van de beide ouderdieren was dan ook duidelijk de afstamming te zien. Haar vader was de ticked tabby point siamees (Ta) terwijl haar moeder duidelijke spotted (Ts) aftekening te zien gaf. Beide dieren gecombineerd en netjes de wetten van Mendel volgend komen we tot de onderstaande genetische symbolen voor onze Emily.
Vader: Emperor Aa-Bb-cscs-dd-TaT
Moeder: Margaritha Aa-Bb-cscs-dd-TsT
Dochter: Emily AA-BB-cscs-dd-TaTs
De conclusie die we hieruit kunnen trekken is:
Van dit nest weet ik dat er drie dieren ook weer voor de fok gebruikt zijn. Een van de blue point poesjes, Evalyn, is gedekt door een chocolate point siamees en kreeg in dat nest ook een lilac point siamees. Haar genetische symbolen waren daarmee bekend. De lilac tabby point kater, Elliot verwekte ook siamezen die geen tabby waren waarmee zijn genetische factoren bekend werden.
Emily hebben wij later weer gekruist met een blue point siamees die zelf het spotted en het mackeral patroon draagt. Een siamees die zelf dus niet het Agouti gen heeft. Bij de geboren kittens was meer dan de helft ticked based. Slechts 1 had duidelijke een tabby aftekening van en mackeral patroon. Zijn aftekening was scherper in streep dikte. Wat wel erg grappig was om te zien is dat in beide nesten kittens werden geboren die geen tabby neusleertje hadden maar een effen gekleurd blauw neusleertje. Bij navraag aan andere meer gerenommeerde tabby fokkers bleek dat dit meer voorkomt.
Twee blue tabby points
Twee zusjes uit het laatste nest wonen bij een eigenaar, deze vertelde ons dat juist het neusje voor hen het onderscheid tussen beide zusjes duidelijk maakte wie, wie was. Dat de moeder genetisch een toch niet homozygoot tabby en blauw is bleek uit een testkruising met een niet-tabby. Van de 15 kittens die zij in het totaal heeft gekregen, waren alle kittens blue tabby op 1 na. Dat werd een blue point. Anna 2012 zijn er genetische dna testen mogelijk. WIj doen deze als we twijfelen of de genen in combinatie met een PRA test.
Het voordeel van een ticked tabby point is dat de vacht op de rug lichter van kleur blijft. Een nadeel is echter dat het contrast in de point vervaagd. De ringen in de staart zijn minder scherp in aftekening en de strepen op de poten komen minder duidelijk over of blijven soms zelfs weg. Het patroon mag volgens de standaard iets vager zijn op de poten maar wegblijven mag natuurlijk niet. Een goed voorbeeld voor een ticked based tabby point is de zeer goed getypeerde kater Eur.Gr.Int.Ch. Midamist ColourmeBlue, een blue tabby point van Mw. C. Stok.
Ook de spotted aftekening is in de siamees goed terug te zien. Een mooi voorbeeld daarvan is Eur.Gr.Int.Ch. Apollo van Ankara. Een zeer mooie blue silver tabby point kater van Mw. van der Pijl. Hij toont zelf een duidelijke spotted ghost marking op de flanken. Een voordeel is dat het tabby patroon op points scherper aftekent. Een nadeel is de al eerder genoemde ghost marking. Deze hoeft zich echter niet altijd erg duidelijk te manifesteren.
Eur.Gr.Int.Ch. Apollo van Ankara
De mackeral tekening in de siamese tabby is duidelijk te herkennen. De aftekening is het scherpst van alle tabby patronen. De poten hebben een duidelijk tabby patroon en ook de staartringen zijn scherp afgetekend met niet te brede ringen. Kortom de ideale tabby om mee te fokken. Het nadeel is dat de vacht soms wat streperig kan aanzien. Een mooi voorbeeld hiervan ziet u op de foto van Lucia von Kybrug chocolate tabby point siamees.
De blotched aftekening is te herkennen aan een soms wat grof aandoende streep tekening in de poten en staart. Ook hier zie je soms donkere aftekeningen op het lichaam. Deze ghost marking komt echter minder duidelijk naar voren als bij de spotted aftekening. Vooral in de staart is goed te zien dat de aftekening grof gestreept is geworden. Als het lichaam erg door gekleurd dreigt te gaan worden dan is het soms zelfs mogelijk dat de vlinderaftekening die zo kenmerkend is voor de blotched tabby bij de oosters korthaar ook in de siamees te zien is.
Ons E-mail adres: Calvencade Cats
Created by Klaas van der Heide �1999
Last update:1-1-2012
Contact the Webmaster
